27 Mar 2012

Van một chiều: Giới thiệu, phân loại, cấu tạo và nguyên lý hoạt động


     Van một chiều:  là thiết bị bảo vệ đường ống dẫn , cho phép dòng chất lỏng-khí đi qua chỉ theo 1 hướng nhất định và ngăn cản dòng theo hướng ngược lại. Van một chiều được sử dụng để bảo vệ các thiết bị của mạch thủy lực như ống dẫn, máy bơm, bình chứa, … Ngoài ra van một chiều còn có tác dụng ngăn ngừa sự mất mát chất lỏng-khí khi có sự cố rò rỉ, hỏng hóc ống dẫn.

van mot chieu
Pic 1.

      Chức năng quan trọng của van một chiều đó là đảm bảo chế độ vận hành chuẩn của cả hệ thống. Ta có thể xem xét trường hợp khi hệ thủy lực được cung cấp chất lỏng bởi 1 trạm máy bơm gồm nhiều máy bơm ghép song song.
Khi có sự cố tụt áp tại một máy bơm, nếu không có van 1 chiều lớp ở cửa đẩy của máy bơm đó , thì một phần lưu lượng chất lỏng có thể chảy ngược về máy bơm bị tụt áp. Điều này không có lợi trong quá trình vận hành hệ thống.

       Các dạng chính của Van một chiều gồm: Dạng trượt và dạng cửa xoay .

van mot chieu dang truot
van mot chieu dang cua xoay
Pic 2. Dạng trượt
Pic 3. Dạng cửa xoay

       Các bộ phận chính của van: phần tử trượt –dạng trượt( cửa xoay – dạng cửa xoay), mặt đế đỡ, phần tử trợ lực( lò xo,then, …).

       Về nguyên tắc lắp đặt: Van một chiều dạng trượt được lắp trên đoạn ống dẫn nằm ngang. Van một chiều dạng cửa có thể lắp trên đoạn ống dẫn nằm ngang hoặc thẳng đứng.
        
       Ký hiệu van một chiều trong mạch thủy lực-khí nén:


ky hieu van mot chieu


I. Phạm vi ứng dụng: 
    Van một chiều có ứng dụng rộng rãi trong nhiều thiết bị thủy lực thuộc: hệ thống kỹ thuật nước, nhiệt, hơi, hệ thống thông gió, chữa cháy, điều hòa không khí, xử lý chất thải, ....

II. Nguyên lý hoạt động:
     Khi không có dòng chất lỏng-khí chảy qua van, phần tử trượt (cửa xoay) của van dưới tác dụng của trọng lượng chính nó hoặc lực lò xo được giữ chặt ở ví trí “Đóng”. Khi xuất hiện dòng chảy đến van, phần tử trượt (cửa xoay ) dưới tác động của năng lượng dòng chảy bị đẩy khỏi vị trí đóng và cho phép dòng chảy đi qua van. Tại thởi điểm vận tốc dòng chảy về không, phần tử trượt ( cửa xoay) quay về vị trí đóng, áp suất cửa ra của van tác động lên phần tử trượt giữ chặt phần tử trượt ở vị trí đóng và ngăn cản dòng chảy về hướng cửa vào của van. Như vậy sự hoạt động của van một chiều hoàn toàn tự động dưới tác động của chất lỏng-khí.

III. Cấu tạo:
1.  Van một chiều dạng trượt:

     So với các dạng van một chiều khác, van một chiều dạng trượt có cấu trúc đơn giản hơn nhiều. Nhờ cấu trúc đơn giản van một chiều dạng trượt đảm bảo độ tin cậy khi làm việc, nhưng cũng vì thế mà van một chiều dạng trượt dễ bị tắc nếu chất lỏng cần không được lọc kỹ.
     Về mặt cấu trúc van một chiều dạng trượt luôn đảm bảo trục đường ống dẫn vuông  góc với trục của mặt đế đỡ. Thường thì phần tử trượt nằm trên đĩa đỡ nhờ chính khối lượng của nó, nhưng như vậy luôn phải đảm bảo van được lắp đặt nằm ngang. Để đảm bảo van một chiều dạng trượt có thể lắp trên đoạn ống nằm đứng, người ta sử dụng lò xo làm phần tử hỗ trợ kẹp chặt. Một phương án khác có thể sử đụng là thay đổi cấu trúc van: van một chiều bi trượt. Loại van này chỉ được sử dụng ở đường ống nhỏ.  

van mot chieu dang bi truot

Pic 4. Van một chiều bi trượt

2. Van một chiều dạng cửa xoay:

   Điểm đặc trưng của van một chiều dạng cửa xoay đó là trục của mặt đế đỡ luôn trùng với trục đường ống dẫn chất lỏng-khí. Khi không có dòng chất lỏng-khí tới van, mặt đế đỡ được đóng kín bởi cửa xoay. Khi có dòng chất lỏng-khí tới van, cửa xoay quay quanh trục tạo khe hở cho phép chất lỏng-khí đi qua van. Khi ngắt dòng qua van cửa xoay quay trở về vị trí đóng nhờ khối lượng của chính nó. Ở dạng van nằm ngang, trục quay của cửa xoay được thiết kế cao hơn so với trục đường ống, để đảm bảo cửa sập quay về vị trí đóng khi không có dòng (xem hình.pic 3). Tại thời điểm ngắt dòng qua van, cửa xoay từ vị trí mở quay về vị trí đóng, với những van có kích thước lớn, có thể tạo ra va đập thủy lực giữa cửa xoay và mặt đế đỡ. Để khắc phục sự cố đó người ta phân 2 trường hợp:

-         Không cần khắc phục: Là khi đường kính cửa sập nhỏ hơn 400mm, khi đó va đập không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng làm việc của van và hệ thống.
-         Cần khắc phục:  với những van một chiều ở thiết bị chuyên dụng cần gia công phần va chạm của cửa sập đủ mềm và nhẵn. Gắn các thiết bị giảm chấn, tay đòn lên cửa xoay. Ưu điểm cửa loại van này so với các loại van một chiều khác là có thể đảm bảo khả năng làm việc với đường kính ống dẫn lớn, chất lỏng thô ( nhiều tạp chất, chưa được lọc kỹ ).


van mot chieu dang cua xoay
Pic 5. Van một chiều dạng cửa xoay - đặt đứng.

van mot chieu cua xoay sieu thanh Nasa
Pic 6. Van một chiều cửa xoay - nằm ngang trong ống khí - siêu thanh của NASA( đường kích 7m)

    3.  Van một chiều dạng bích.

     Van một chiều dạng bích đem lại hiệu quả cao về mặt kỹ thuật với ưu điểm chính làm giảm chiều dài lắp van và chi phí lắp ráp.

     Van một chiều dạng bích có 2 loại:  Đĩa bích lò xo, cửa đôi.

     Sự khác biệt cơ bản của Van một chiều dạng bích với các van một chiều khác là không sử dụng các mặt bích để nối van với đường ống dẫn. Nhờ đó mà khối lượng Van giảm 5 lần, và độ dài lắp ráp van giảm 6-8 lần so với các van một chiều khác.
    
     Phần tử làm việc của van dưới tác dụng của dòng chất lỏng-khí di chuyển dọc theo hướng chảy và tạo ra khe hở cho phép dòng chất lỏng qua van. Van dạng bích có thể lắp đặt theo cả phương ngang và phương đứng.

-         Đĩa bích lò xo:  Nguyên lý hoạt động tương tự với nguyê lý hoạt hoạt động của Van 1 chiều bi trượt. Sử dụng đĩa bích lò xo nhằm mục đích tiết kiệm chiều dài lắp van, và khối lượng van. Kích thước đĩa bích lò xo 15-200mm.


van mot chieu dia bich lo xo

van mot chieu dia bich lo xo


Pic. 7.8 Van một chiều dạng bích: đĩa bích lò xo

-         Dạng cửa đôi:  Kích thước 50-700mm. Sử dụng van 1 chiều dạng cửa đôi để ngăn ngừa va chạm thủy lực.


van mot chieu dang cua doi

van mot chieu dang cua doi
Pic 9,10. Van một chiều dạng cửa đôi.


Download Ebook (PDF)
(Tải với MediaFire rút gọn với Ouo.io)




Điểm 4.6/5 dựa vào 87 đánh giá
  • SmartPay : Mở ví điện tử đơn giản tiện lợi Click xem
  • Pierre Cardin : Sale off cuối năm 50% Click xem
  • MB Android : Miễn phí chuyển khoản tới tất cả các ngân hàng Click xem

Bài liên quan

15 comments

Bài viết rất hay. Nếu có phần những hỏng hóc thường gặp và nguyên nhân cách sửa chữa thì tốt quá

Mình mới ra trường. Các bài viết chủ yếu tổng hợp và dịch nên phần sửa chữa còn yếu. Mình sẽ cố gắng trong thời gian tới.

bạn ơi cho mình hỏi . bạn có các công thức thiết kế van không. nếu có cho minh xin hey. minh đang cần. mình là kỷ sư động lực

Thiết kế van à. Mình lại không có. Mình chỉ biết nguyên lý hoạt động của nó thôi. Để mình nghiên cứu thêm trả lời bạn sau nhé.

Mình xin chào các bạn. Lần đầu mình vào blog. Mong mọi người giúp đỡ. Vì mình có vài thác mắc về hệ thống thủy lực của một số máy móc. Mong moi người Ok giúp mình.

Mình có cái sơ đồ mạch thủy lực của máy đùn mà cty mình đang sửa. Nhưng ko biết đăng hình lên blog cho mọi người giúp. Ma mình ko biết đăng như thế nào. Mong mọi người chỉ giúp mình. Thân

Bạn có xài Zalo hay face ko. Mình muốn hỏi bạn một số cái. Vì mình ko biết đăng hình trong blog như thế nào. Mong bạn giúp mình. Thanks bạn.

Email của mình là trangkhuyet2008@gmail.com. Bạn cần thiết có thể email cho mình

bên mình cũng làm nghành nước, mình cũng biết về van 1 chiều, nhưng chưa bao giờ thấy loại nào lớn như vậy. Mình sử dụng chủ yếu là van cửa xoay.
cảm ơn bài chia sẻ của Ad, nhờ bài chia sẻ mình biết thêm một ít về van 1 chiều.
..........................................................
Galile
Chuyên bán máy nước nóng năng lượng mặt trời giá rẻ
Tel: 08. 66 851 451 – 0901 315 713
Mail: dichvugalile@gmail.com
Click xem chi tiết: Sửa máy nước nóng năng lượng mặt trời hoặc Sua may nuoc nong nang luong mat troi

Thông tin về van một chiều hay quá, cám ơn tác giả nhiều!
Nếu quý khách có nhu cầu về các loại van một chiều, van thủy lực một chiều, hãy truy cập link sau:
Van một chiều

để nước ko bị nhỏ giọt thì lắp van 1 chiều ổn ko bạn nhỉ?

Long Phát chuyên cung cấp máy bơm nước Wilo chính hãng CHLB Đức

Sau 11 năm hình thành và phát triển, Đại Nam tự hào là đơn vị cung cấp các loại máy bơm như: Máy bơm nước công nghiệp, máy bơm chữa cháy, máy bơm ly tâm, máy bơm màng. Các loại van như: Van một chiều, van bướm điều khiển điện, van điều khiển khí nén, van cổng… và thiết bị công nghiệp cho rất nhiều các dự án lỡn của khách hàng như: Tập đoàn Samsung, tập đoàn Piaggio, tập đoàn Dầu khí, tập đoàn Huyndai, tòa nhà EVN, tòa nhà FPT, Hòa Phát,.. và tham gia vào các dự án trọng điểm tại Việt Nam: Tòa nhà Quốc hội, trụ sở Bộ Công An, Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Nhà máy điện tử Samsung Bắc Ninh, Thái Nguyên, nhà máy Piaggio,… 90% khách hàng đánh giá Đại Nam là đơn vị có sản phẩm tốt, lắp ráp đạt yêu cầu, đảm bảo tiến độ và chế độ bảo hành tốt. Mọi Nhu cầu xin liên hệ Mr. Dũng 0982415262

- Đề nghị gõ tiếng Việt có dấu.
- Không nói tục, chửi bậy. Không spam, quảng cáo.
- Chỉ bàn luận tập trung vào vấn đề của bài viết.

< Các nhận xét không đúng yêu cầu sẽ bị xóa >
EmoticonEmoticon

POPULAR POSTS